Bao bì sản phẩm là thứ đã trở nên cực kỳ phổ biến trong cuộc sống của chúng ta hiện nay, và đôi khi, nó còn bị lạm dụng quá mức cho những mục đích không cần thiết. Ngắm nhìn lại lịch sử phát triển của bao bì, chắc hẳn chúng ta cũng phải rất bất ngờ về chặng đường để đi đến ngày hôm nay của bao bì. Cùng Châu Hùng khám phá nhé.
Loại bao bì đầu tiên xứng đáng được nhắc đến chắc hẳn là lá cây, vỏ cây. Từ thời xa xưa, chúng đã được dùng để đựng, gói đồ ăn, vật dụng cần thiết, hoặc thậm chí có thể dùng để làm quần áo. Nếu bạn là người quan tâm đến môi trường thì chắc bạn cũng biết, bao bì từ lá cây đang dần “quay trở lại” ở một số siêu thị lớn.
Tiếp theo đó, nhận thấy lá cây không thể chứa được chất lỏng, họ đã biết sử dụng da động vật săn được để làm bao bì vì chúng bền và chứa đựng linh hoạt hơn.
Sau đó, vào khoảng 8000 năm trước, tại Trung Quốc, người ta đã làm ra được gốm sứ và chúng được sử dụng để chuyên đựng các chất lỏng và rắn. Chúng có giá thành rẻ, phù hợp với tình hình kinh tế, không gây ô nhiễm, nguy hiểm nên được sử dụng rộng rãi trong đời sống.
Cho đến thời Trung cổ, các loại thùng gỗ được chế tạo và sử dụng để vận chuyển, lưu trữ các loại hàng hoá lớn, nặng. Những chiếc thùng gỗ đựng rượu từ gỗ sồi cũng được tạo ra vào thời kỳ này, và đến tận bây giờ, nó vẫn là một dụng cụ bảo quản rượu rất tốt. Nhược điểm của thùng gỗ đó là nó rất nặng và chiếm nhiều diện tích.
Bước tiến mới của ngành bao bì xuất hiện ở Ai Cập vào 6000-4000 năm trước khi thuỷ tinh được chế tạo thành công. Thuỷ tinh có thể khắc phục được nhược điểm nặng và tốn diện tích của thùng gỗ. Nó có thể bảo quản được mọi loại đồ vật một cách an toàn. Nhược điểm của thuỷ tinh bắt đầu xuất hiện khi nó không còn giá trị sử dụng, người ta không thể thu hồi nó để tái chế, các bao bì thuỷ tinh này sẽ gây hại đến môi trường do nó không thể phân huỷ. Thuỷ tinh cũng bị hạn chế sử dụng để làm bao bì từ đó.
Thời nay, người ta chủ yếu sử dụng thuỷ tinh để làm các loại đồ vật trang trí có tính thẩm mĩ cao như bát đĩa, lọ hoa, … Các loại chất lỏng cũng thường được đựng trong loại bao bì thuỷ tinh này, nhưng các doanh nghiệp đã có ý thức thu hồi để tái sử dụng hơn trước.
Cho đến khoảng 2000 năm trước, giấy được ra đời tại Trung Quốc. Đây được xem là cuộc cách mạng mới vì không chỉ bao bì, giấy còn được dùng để làm sách vở, giấy viết. Bao bì giấy sở hữu nhiều ưu điểm mà không loại bao bì nào có được như: dễ thu hồi, dễ tái chế, dễ chế tạo, linh hoạt, dễ đóng gói và vận chuyển, …
Để có được các loại bao bì giấy hiện đại như ngày nay, công nghệ sản xuất đã phải được nâng cấp rất nhiều lần. Hiện nay, bao bì giấy không chỉ còn là lớp giấy mỏng, nó còn có vô số loại giấy, giấy cứng, mềm, dày, mỏng, nhiều lớp sóng, có thể cán màng chông nước, cũng có thể in hoạ tiết lên, … Độ bền và giá trị bao bì giấy mang lại cũng cao hơn rất nhiều.
Năm 1920, sau khi nhựa dẻo được chế tạo thành công, các loại túi nhựa, túi nylon cũng lần lượt xuất hiện và được ưa chuộng hơn cả. Các chai nhựa để đựng chất lỏng cũng ra đời và rất được hưởng ứng do chúng nhẹ và không dễ vỡ. Ưu điểm của các loại bao bì nhựa nói chung có thể kể đến như: dễ sản xuất, dễ dàng vận chuyển, dẻo dai, bảo quản hàng hoá tốt và đa dạng các loại sản phẩm.
Tưởng chừng như nhựa là một phát minh vì đại của nhân loại cho đến khi, chúng ta, đang là những người phải chịu hậu quả của việc sử dụng nhựa tràn lan. Những chiếc chai nhựa đầu tiên được phát minh vẫn tồn tại tới ngày nay, nó có thể được chôn vùi dưới đất, hay nằm sâu dưới đáy đại dương. Không ai biết được, nhưng kết cục của nó, chúng ta có thể đoán trước.
Con người hiện nay gần như mất phương hướng khi đối mặt với nhựa, nó đã đóng một vai trò rất lớn trong đời sống của chúng ta, và tâm trí của chúng ta nghĩ rằng mình không thể sống thiếu nó được. Mở mắt ra, bạn đánh răng bằng bàn chải nhựa, súc miệng bằng cốc nhựa, ăn sáng từ túi nhựa, thìa nhựa, uống cà phê từ ly nhựa, ống hút nhựa, …
Nhựa ở khắp mọi nơi, làm thế nào để chúng ta có thể thoát khỏi mớ bòng bong này? Các nhà khoa học chưa có lời giải đáp, còn chúng ta, hãy cố gắng tốt nhất trong khả năng. Có thể là hạn chế tối đa việc sử dụng đồ nhựa, cũng có thể là sử dụng đồ nhựa một cách tối ưu, … Muốn thì tìm cách, hãy tự ý thức và dùng cách mà bạn cho rằng mình có thể làm tốt nhất để sử dụng nhựa nhé.
Sự phát triển của ngành bao bì vẫn chưa dừng lại ở đó, đến năm 1940, do nhu cầu bảo quản thực phẩm như thịt, cá lâu dài để phục vụ chiến tranh, bao bì kim loại ra đời từ đây. Loại bao bì này có thể bảo quản thực phẩm lên đến vài tháng nhờ kết hợp với phương pháp khử trùng, chúng nhẹ, dễ vận chuyển nên vẫn được sử dụng đến ngày nay. Các loại bánh kẹo, nước giải khát cao cấp cũng đều sử dụng loại bao bì này và nhận được sự tin tưởng của người tiêu dùng vì họ cho rằng bao bì kim loại cao cấp và thân thiện hơn bao bì nhựa.
Ngành bao bì ở Việt Nam đang phát triển rất mạnh mẽ, ý thức của người dân cũng được nâng cao hơn rất nhiều. Mong rằng trong tương lai, chúng ta sẽ nâng cao được tỉ lệ tái chế rác thải để Việt Nam trở thành một trong những đất nước xanh-sạch-đẹp nhất!
